Ποιο είναι το μέγεθος της απειλής των βαλκάνιων τζιχαντιστών που επιστρέφουν;

Το παρακάτω κείμενο αποτελεί, επ’ ωφελεία της χώρας μας, μια παραγωγική «αποδόμηση» με την χρήση της γνωστής επιχειρηματολογίας μας, σε πρόσφατο άρθρο (11 Αυγ 2017) που έχει δημοσιευθεί στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας Resonant Voices Initiative από το Center for Investigative Journalism of Montenegro.

Σκοπός του προγράμματος Resonant Voices Initiative είναι η αντιμετώπιση της ριζοσπαστικοποίησης και στρατολόγησης ξένων τρομοκρατών από τα Δυτικά Βαλκάνια, παρουσιάζοντας «μετανοημένους» εξτρεμιστές να αφηγούνται μια διαφορετική πραγματικότητα από αυτήν, την οποία τους υποσχέθηκε κάποιος τζιχαντιστής «στρατολόγος».

Αποτελεί σίγουρα και εξ’ ορισμού μια πρωτοβουλία αντιπροπαγάνδας με σαφή στόχο και κίνητρα, προσπαθώντας να εκμεταλλευτεί κάθε πρόσφορο μέσο (κοινωνία πολιτών, ακτιβιστές, δημοσιογράφους, bloggers κ.α). Και όλα αυτά διότι έχει διαπιστωθεί ότι οι Κυβερνήσεις των βαλκανικών χωρών που «παράγουν» τζιχαντιστές, είτε αδιαφορούν κεκαλυμμένα για το φαινόμενο, είτε ακόμη το καλύπτουν εξαγνιζόμενες από ένα φαύλο κύκλο έλλειψης αποδεικτικών στοιχείων, με μόνη ουσιαστική κατηγορία την συμμετοχή σε τρομοκρατική οργάνωση και ένα πλήθος ελαφρυντικών.

Η παραγωγική «αποδόμηση»

Στην υπόψη συνέντευξη θεωρούμε δεδομένο ότι δεν μεταφέρετε όλη η αλήθεια. Όχι ότι είναι ψευδείς οι αναφορές, αλλά σίγουρα δεν είναι πλήρεις, διότι πολύ απλά και σε καμία περίπτωση δεν θέλουν οι «πρώην» τρομοκράτες να επιβαρύνουν την θέση τους (ελλείψει στοιχείων), ενώ παράλληλα αποτελούν όπως αναφέραμε όργανα αντιπροπαγάνδας.

Οι προβαλλόμενοι μετανοούντες ή μετανοημένοι μαχητές είναι τρεις με διαφορετικούς χαρακτήρες, κίνητρα και μορφωτικό επίπεδο. Ένας Βόσνιος πιστός και ίσως αφελής, ένας Σκοπιανός τυχοδιώκτης και ένας Κοσοβάρος ακτιβιστής απόφοιτος Πολιτικών Επιστημών του Πανεπιστημίου της Πρίστινα, γνωστός από το παρελθόν για την δράση του (2013). Φυσικά δεν πρόκειται για τα γνωστά ανέκδοτα αφού η κατάσταση είναι ίσως περισσότερη σοβαρή απ’ όσο φαντάζει.

Ο πιστός και ίσως αφελής Βόσνιος (Hilmi)

Ο Hilmi ταξίδεψε στη Συρία μαζί με την οικογένεια του ελπίζοντας ότι η ζωή στο «Ισλαμικό Κράτος» θα ήταν το ιδανικό θρησκευτικό περιβάλλον όπου η Shari’a θα αποτελούσε το μοναδικό κώδικα διαβίωσης. Ισχυρίζεται ότι δεν συμμετείχε σε εχθροπραξίες, δεν σκότωσε ποτέ, ενώ έπεσε θύμα εξαπάτησης μιας πραγματικότητας, η οποία αποδείχθηκε μόνο εικονική.

Τι θα συγκρατήσουμε από τα λεγόμενά του;

Την ευκολία με την οποία μετακινήθηκε αυτός και η οικογένεια του, τα χρήματα που χρειάστηκαν και εξασφαλίστηκαν ή δεν απαιτήθηκαν καθόλου, αλλά πολύ περισσότερο ο τρόπος επιστροφής του. Επέστρεψε ως πρόσφυγας! Αναμεμειγμένος με πραγματικά θύματα πολέμου ο Hilmi, ο οποίος κατέχει διπλή υπηκοότητα Βοσνίας και Μαυροβουνίου δεν μπόρεσε να διαχωριστεί με την είσοδό του από την Τουρκία στην χώρα μας. Ο τρομοκράτης εισήλθε χωρίς έγγραφα στην χώρα μας, ενώ η Βοσνία γνώριζε την συμμετοχή του στον ISIS. Προφανώς και δεν υπήρχε συνεργασία των Υπηρεσιών ή ήταν τόσο συντονισμένη που απλά περίμεναν να επιστρέψει για να «συλληφθεί». Να τονίσουμε μόνο ότι η Τουρκία, όπως ο ίδιος ομολογεί του πρόσφερε πολλές ευνοϊκές γι’ αυτόν και την οικογένεια του εναλλακτικές, αφού κατοικούσε – ενεργούσε στο τόσο σημαντικό για την Τουρκία Kobane.

Πίστεψε εύκολα και μετακινήθηκε σχεδόν άμεσα, με κίνητρα που καταδεικνύουν ασταθή χαρακτήρα αλλά αποφασιστικό σε υψηλού ρίσκου αποφάσεις. Δεν πήγε μόνος του αλλά με όλη την οικογένεια του. Πίστεψε στο «όνειρο» κι αυτό μπορεί να ξανασυμβεί ειδικά όταν απαιτείται να εξοφλήσει την επιστροφή του ($1,500/άτομο) και είναι ίσως ακόμη δέσμιος αυτής της υποχρέωσης! (Ijarah)

Όσο για την επιβεβαίωση της αδυναμίας διαχωρισμού προσφύγων – μεταναστών και τρομοκρατών στα ευρωπαϊκά σύνορα δεν χρειάζεται να αναφερθούμε περισσότερο.

Ο τυχοδιώκτης Σκοπιανός (Fisnik)

Ο Fisnik από τον εμφύλιο της Γιουγκοσλαβίας, τις ένοπλες ληστείες και την φυλακή στρατολογείται στον ISIS. Οι χώροι λατρείας (τζαμιά) κυρίως στην Ευρώπη όπου και ταξίδευε συχνά αποτελούσαν τους συνήθης χώρους στρατολόγησης. Αποκλειστικό κίνητρο τα χρήματα. Με υποσχόμενο μισθό $ 2.000 δολάρια το μήνα, καθώς και την ελευθερία να πραγματοποιεί ληστείες και βιαιότητες στις περιοχές που καταλάμβαναν, αποτελεί τον ορισμό ίσως του αδίστακτου «μισθοφόρου». Το Ισλάμ αποτελούσε γι’ αυτόν απλά μια ευκαιρία για κερδοφορία, όπως και για αρκετούς χριστιανούς, οι οποίοι πολέμησαν στο πλευρό του ISIS.

Η πλήρης εξοικείωση του με την άκρα βιαιότητα, όπως ο ίδιος την περιγράφει και η επιθυμία του για τα χρήματα μας κανει να αναρωτιόμαστε πραγματικά με ποιο τρόπο/ους θα επιτρέψει στον κάθε Fisnik να επιστρέψει ομαλά στον κοινωνικό ιστό;

Το οργανωμένο έγκλημα αλλά και κάθε επίδοξος εθνικιστής τρομοκράτης που πλειοδοτεί για τις υπηρεσίες του Fisnik αποτελούν εν δυνάμει τους νέους εργοδότες του και την συνεχή απειλή για εμάς.

Πόσοι άτυποι χώροι λατρείας υπάρχουν στην χώρα μας και πόση συντονισμένη προσπάθεια απαιτείται για την παρακολούθηση πιθανής εκτροπής; Πόσο ασύμμετρη μπορεί να είναι η απειλή στην Θράκη;

Ο Κοσοβάρος ακτιβιστής (Albert Berisha)

Η δράση του Berisha δεν μας έγινε πρόσφατα γνωστή. Χωρίς να αποτελεί τον γνωστό τυπικό μαχητή της τζιχάντ, απόφοιτος πολιτικών επιστημών του Πανεπιστήμιου της Πρίστινα και κάτοχος μεταπτυχιακού διπλώματος από το Πανεπιστήμιο των Τιράνων, ισχυρίζεται ότι ο ιδεολογικός του πολιτικός «ρομαντισμός» τον ώθησε να στρατολογηθεί. Απογοητευμένος από την κοινωνία του Κοσσυφοπεδίου προσφέρθηκε να βοηθήσει τους αδελφούς μουσουλμάνους της Συρίας ενάντια σ’ ένα δικτάτορα.

Με την επιστροφή του καταδικάστηκε πρωτόδικα τον Μάρτιο του 2015 σε 3,5 χρόνια φυλάκιση, ενώ ασκώντας έφεση παραμένει ελεύθερος να δραστηριοποιείται στην ΜΚΟ που ίδρυσε με την ονομασία «ΙNSTID» και η οποία στοχεύει στην καταπολέμηση του θρησκευτικού εξτρεμισμού στο Κοσσυφοπέδιο. Προφανώς από το μέγεθος της ποινής του συνεργάστηκε – συνεργάζεται χωρίς φυσικά να γνωρίζουμε με ποιους και για ποιο λόγο.

Εντύπωση πάντως προκαλεί η στάση του σύμφωνα με την οποία ισχυρίζεται ότι «εάν εφαρμοστούν λανθασμένες πολιτικές δράσεις όπως κράτηση και πιέσεις, πιστεύω ότι ο εξτρεμισμός ως φαινόμενο θα επιδεινωθεί».

Ως γνήσιος «ακτιβιστής» εκτιμά ότι ένα πρόγραμμα απασχόλησης, εκπαίδευσης, και κοινωνικής στήριξης των οικογενειών των πρώην ή υποψήφιων τρομοκρατών θα αποτελούσε την λύση σε οποία προσπάθεια ριζοσπαστικοποίησης.

Φυσικά όλα αυτά είναι θεμιτά και παραγωγικά σε μια χώρα, στην οποία ευημερούν οι πολίτες της και μπορεί να δοθεί έμφαση σε τέτοιους είδους δράσεις. Στο Κοσσυφοπέδιο όμως;

Σε μια ευρύτερη περιοχή (Kumanovo, Gornya Maocha, Sandjak, Presevo, Bujanovac, Medvedj,Kacanik) στα βόρεια σύνορα της χώρας μας, όπου η εμπορία ναρκωτικών και ανθρώπινων οργάνων, η λαθροδιακίνηση όπλων και καυσίμων, το ξέπλυμα μαύρου χρήματος, η παράνομη διακίνηση μεταναστών, το trafficking, η τρομοκρατία και ο εθνικός – εθνοφυλετικός εξτρεμισμός είναι συνολικά αυτό που συναντάμε, με υψηλά ποσοστά κρατικής διαφθοράς και οικονομικής κρίσης, πόσο βέβαιοι είμαστε ότι ο «ακτιβισμός» μπορεί να προσφέρει λύσεις;

Έχουμε θωρακιστεί; Να ανησυχούμε; Τι πραγματικά συμβαίνει στα βόρεια σύνορά μας;

Συνεχίζεται…